Uit archeologisch onderzoek blijkt dat er 3600 jaar voor onze jaartelling al sprake was van bewoning in de omgeving van het Spaarne. De plaats Haarlem ontstond als geestnederzetting op een strandwal, waarover een landweg liep die het noorden van Holland met het zuiden verbond.
De geschiedenis van Haarlem in zes minuten leren kennen. Dat kan met het bekijken van Haarlem in vogelvlucht. Bekijk hoe de imposante Grote of St.-Bavokerk is gebouwd, laat je meevoeren naar de gloriedagen van Haarlem in de Gouden Eeuw en verwonder je over de ontwikkeling die bewoners van deze monumentale stad in de loop der eeuwen hebben doorgemaakt. Deze animatiefilm is gratis te zien in bezoekerscentrum Anno Haarlem. Loop gerust naar binnen en leer over de rijke geschiedenis van Haarlem.
Over Haarlem zijn veel verhalen te vertellen, in alle soorten en maten. Verhalen uit vervlogen tijden en verhalen van nu. Over kunstenaar en pioniers. Over tegenspoed en vooruitgang.
Anno Haarlem is een uniek bezoekerscentrum gelegen in het stadhuis aan de Grote Markt. Hier ontdek je alles over de geschiedenis van de stad. De animatiefilm Haarlem in vogelvlucht neemt je mee naar de geschiedenis van Haarlem. Leer op een interactieve manier over de geschiedenis van de stad. De vrijwilligers bij Anno Haarlem beantwoorden graag je vragen en vertellen met alle plezier meer over de stad.
Van de vroegste bewoning aan de kust tot de beerputten uit de binnenstad en het ontstaan van de middeleeuwse stad: alles komt aan bod.
Naast de vaste opstelling met vondsten opgegraven in Haarlem, is er elk half jaar een tentoonstelling over een actueel thema. Daarnaast is er aandacht voor het beroep van de archeoloog en hoe een opgraving in z’n werk gaat. Voor kinderen zijn er veel leuke doe-opdrachten, zoals zelf opgraven, resten uit een beerput onderzoeken, speurtochten en computerspellen. Wordt zelf archeoloog voor een dag en verdien een diploma. De toegang is gratis!
Van 1318 tot 1625 was de Janskerk in handen van de Johannieter Orde, een Europese orde, die in 1099 ontstond tijdens de eerste kruistocht. In 1113 erkende paus Paschalis II de orde. Drieëntwintig jaar later, in 1136, werd de orde ook een militaire orde, belast met de beveiliging en bewaking van de route naar Jeruzalem, en in 1291, toen alle kruisvaarders werden verdreven uit het Heilige Land vestigde de orde zich eerst op Rhodos, en later in 1530, definitief op Malta. Omdat de orde in feite een militaire orde was, zijn alle termen ook militair van aard. Het klooster dat zich in Haarlem vestigde heette dan ook de Commanderij, en stond onder bestuur van de Balije in Utrecht. Tot 1625 bleef de commanderij bestaan, het jaar waarin de laatste commandeur Andries van Souwen is overleden. Het kloosterbezit ging dan in stadshanden over. Sinds 1936 is in de Janskerk het Noord-Hollands Archief gevestigd.
Verwey Museum Haarlem is sinds september 2022 de nieuwe naam van Museum Haarlem. Deze naamsverandering houdt verband met de intensieve samenwerking met de Stichting Kees Verwey. Niet alleen schenkt het museum blijvend aandacht aan deze Haarlemse kunstenaar, die leefde van 1900 tot 1995 en wiens werk zeer geliefd was, ook zal het museum de aandacht voor hedendaagse kunst in al zijn facetten gaan uitbreiden en optimaliseren. Daarnaast zijn er regelmatig wisselende exposities over typische Haarlemse onderwerpen en lokale of regionale kunstenaars
De vroegere naam van Haarlem was Haarloheim, een woonplaats op een hoger gelegen zandplaat in het bos. Haarlem werd pas ‘echt’ een stad in 1245 met het ontvangen van de stadsrechten van graaf Willem II van Holland.
Uit archeologisch onderzoek blijkt dat al 1500 jaar voor onze jaartelling mensen woonden in de omgeving van het Spaarne. Van geestnederzetting op een strandwal groeide ‘Haralem’ uit tot de zetel van de graven van Holland. Door de gunstige ligging aan de rivier het Spaarne ontwikkelde de stad zich razendsnel.
De naam Haarlem is mogelijk een verbastering van het woord ‘Haarloheim’, wat zoveel betekent als ‘woonplaats (heim) gelegen op een hoge zandgrond (haar) in het bos (lo)’. Echter is het niet zeker of dit de echte oorsprong van de naam is.
Peter Stuyvesant stichtte in 1658 aan de oostkust van de VS ‘Nieuw Haarlem’. In 1664 namen de Engelsen de kolonie over en gaven de plek de naam ‘Harlem’. Tegenwoordig maakt Harlem deel uit van de stad New York in het noorden van Manhattan.
Inwoners van de stad Haarlem worden schertsend ook wel eens ‘muggen’ genoemd. Het is niet precies duidelijk waar dit vandaan komt, echter werd ‘mug’ in de 14e en 15e eeuw gebruikt als scheldwoord. Het kan zijn voortgekomen uit het feit dat er vroeger veel muggen in Haarlem waren. Als andere verklaringen worden genoemd het ‘muggenziften’ van de Haarlemmers en een sage over een heks die de inwoners van de stad zou veranderen in muggen als ze niet zouden luisteren.
Ontdek de rijke geschiedenis van Haarlem en haar vele monumentale panden en hofjes. Van middeleeuwse straatjes tot prachtige musea zoals het Frans Hals Museum en het Teylers Museum, deze stad biedt een schat aan cultureel erfgoed. Kom en geniet van de schoonheid van deze historische stad!
In de maandelijke nieuwbrief lees je alles over de evenementen, tentoonstellingen en andere aanbevelingen voor de komende periode.
Vandaag
Morgen
Deze week
Dit weekend
Deze maand
