Voorafgaand aan het bezoek op de toren (48 m. hoog) zal er door de directie en aannemer een introductie gegeven worden over de werkzaamheden.
Let op:
– Vooraf aanmelden verplicht via de activiteit op Openmonumentendag.nl
– Stevig schoeisel is vereist!
– Daarnaast dient de bezoeker minimaal 18 jaar te zijn.
Historie
De Bakenesserkerk (daterend uit 1500) is een kerk in het centrum van Haarlem, gelegen in de buurt Bakenes. Opvallend is de toren, die vrijwel identiek is aan de toren van de Grote of St.-Bavokerk op de Grote Markt te Haarlem. Omstreeks 1530 kreeg de kerk een rijk versierde toren. De toren is uitgevoerd in een laatgotische architectuurstijl. Dat is onder meer te zien aan de toepassing van spitsboogopeningen, luchtbogen, pinakels en aan de versieringen in de vorm van kruisbloemen, rozetten en figuratieve spuwers. Op beelden vanaf de 17e eeuw is een duidelijke driedeling zichtbaar tussen de vierkante romp (rode baksteen), de achtkantige spits (crème of grijzer weergegeven natuursteen) en de lantaarn (blauwgrijs lood- én leiwerk).
De toren beschikte oorspronkelijk over een klokkenspel uit 1663 van François Hemony, samen met zijn broer Pierre Hemony de belangrijkste klokkengieters uit de 17e eeuw in Nederland. Dit klokkenspel kwam in verval en werd uiteindelijk door de stad in 1809 verkocht. Twee klokken van François Hemony uit 1663 bleven in de toren achter als luidklok. Bij de voorgaande restauratie (1969-1972) is een ander klokkenspel aangebracht.
Restauratie Toren van de Bakenes
De staat van het onderhoud van de toren was matig tot slecht en ging achteruit. Vooral de loden bekleding van de eiken spits, inclusief balustrades, luchtbogen en opengewerkte ui was in zeer slechte staat en aan vervanging toe. Het zandsteen parementwerk en de zandstenen balustrade daaronder zijn sterk verweerd. In de bakstenen romp van de toren en het trappenhuis, inclusief het tegelwerk, zijn veel scheuren zichtbaar. Daarom is de gemeente Haarlem in 2017-2018 gestart met de voorbereiding van de restauratie. In 2023 heeft de aanbesteding plaatsgevonden en is het werk gegund aan Aannemingsbedrijf Holleman en Zonen Santpoort bv uit Wormerveer. De aannemer is begin 2024 neergestreken in de Vroonhof om van daaruit de restauratiewerkzaamheden uit te voeren. De restauratie van de klinkende monumenten wordt uitgevoerd door Koninklijke Eijsbouts uit Asten. In juni zijn alle onderdelen van de beiaard gedemonteerd en naar hun werkplaats gebracht.
Er wordt tijdens deze restauratie heel veel aangepakt. De werkzaamheden omvatten: metsel- en voegwerkherstel, timmerwerkzaamheden aan de constructie en overig houtrotherstel, herstel- en vervangingswerkzaamheden aan het loodwerk, natuursteenreparaties en -vervagingen, schilderwerk en verguldwerk, werkzaamheden aan de klinkende monumenten (luidklok, uurwerk etc.) en het aanpassen van de LED aanlichting. Dit alles wordt uitgevoerd vanaf een imposante en complexe steiger.
Opdrachtgever: Gemeente Haarlem, afdeling Vastgoed
Directie: Van Veen architectuur en erfgoed uit Leiden
Aannemer: Aannemingsbedrijf Holleman en Zonen Santpoort bv uit Wormerveer / Koninklijke Eijsbouts uit Asten
Met steun van: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed & Provincie Noord-Holland